บ้านเขาแก้ว อาจารย์ทรงชัย

ต.ต้นตาล อ.เสาไห้ จ.สระบุรี เสาไห้ สระบุรี 18160

รายละเอียดเกี่ยวกับที่เที่ยว

บ้านพื้นถิ่นของอาจารย์ทรงชัยที่จังหวัดสระบุรี เป็นเหมือนพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมเรือนไม้เก่าแก่ไว้ ความเป็นมาของบ้านมาจากการที่อาจารย์มีใจรักในบ้านไทยและเห็นคุณค่าของสถาปัตยกรรมเหล่านั้น ก่อนที่จะถูกเปลี่ยนสภาพไปตามวันเวลา จึงได้ตระเวนหาบ้านไทยโบราณมาสะสมนานกว่า 30 ปี เพื่ออนุรักษ์และเป็นศูนย์การเรียนรู้ให้แก่ผู้ที่มีความสนใจแวะมาเยี่ยมเยียน

อาจารย์ทรงชัยมีการศึกษาข้อมูลโดยการลงไปสัมผัสชีวิตความเป็นอยู่แบบพื้นถิ่น ดูการทำกิจกรรม ดูสภาพแวดล้อมบรรยากาศแบบไทยก่อนที่จะทำการสร้างศูนย์การเรียนรู้นี้ มีการสร้างบรรยากาศแบบบ้านไทยโดยการปลูกไม้ดอกไม้ประดับ ไม้ยืนต้นและไม้ผล รวมไปถึงการเลี้ยงสัตว์ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่คนรุ่นก่อนได้สร้างสมมา เป็นการใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ผูกพันกับธรรมชาติ

มีการวางผังโดยแยกแต่ละเรือนให้ส่วนนอกชานโอบล้อมลานให้มีความกลมกลืนกับธรรมชาติ การวางอาคารไม่ได้เป็นไปตามแบบเรือนไทยสมัยก่อนที่เป็นการวางตัวเรือนตามตะวัน แต่ถูกประยุกต์ให้เข้ากับการใช้สอยแบบปัจจุบัน มีการจัดกลุ่มเรือนให้เล่นระดับโดยยกพื้นตั้งแต่ใต้ถุนไปถึงชานและตัวบ้าน มีการใช้ประโยชน์จากใต้ถุนโดยเป็นที่นั่งเล่น ถ้านั่งอยู่นอกชานจะสามารถมองเห็นได้ภูมิทัศน์รอบด้าน มีศาลาริมน้ำสำหรับพักผ่อนหย่อนใจจัดเป็น living space แบบไทยที่น่าใช้สอยอย่างมาก หลังจากเดินชมบ้านทรงไทยแต่ละหลัง ได้ฝึกการมองความงามของเส้นสาย ระนาบ และซึมซับบรรยากาศแบบไทยทางฝั่งนี้แล้ว จึงได้ข้ามไปอีกฝั่งซึ่งเป็นพื้นที่ของอาจารย์ทรงชัยเช่นกัน มีชื่อว่าศูนย์ศึกษาวัฒนธรรมไทยยวน

ศูนย์แห่งนี้มีฟังก์ชั่นการใช้สอยเป็นพิพิธภัณฑ์กลางแจ้ง มีลานขนาดใหญ่ยกระดับสำหรับเป็นเวทีการแสดงซึ่งเป็นพื้นที่โล่ง หันหน้าไปยังเรือนริมน้ำเป็นที่นั่งชมการแสดง โดยเวทีมีการทำขั้นบันไดทั้งซ้ายและขวานอกจากจะไว้ให้เดินขึ้นลงแล้ว ยังเป็นที่เตรียมตัวลงมายังลานเวทีเพื่อทำการแสดง เรือนไทยที่อยู่ข้างบนเป็นแบ็คอัพให้กับเวที ศูนย์ศึกษาทางฝั่งนี้เต็มไปด้วยหมู่แมกไม้นานาพันธุ์ สอดแทรกด้วยลานสลับเรือนไทยเข้ามาให้เป็นส่วนหนึ่งและกลมกลืนไปกับธรรมชาติความสวยงามของตำแหน่งตัวเรือนกับการเล่นระดับความสูงต้นไม้สอดประสานกันได้อย่างลงตัว จากตำแหน่งที่นั่งตรงศาลา ในความโล่งนี้ทำให้ได้เห็นความต่อเนื่องของสเปซที่เลื่อนไหลและโปร่งเบาตามสภาพอากาศ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาแบบไทย มองเห็นภูมิทัศน์โดยรอบที่ร่มรื่นสบายตา ความงามจากเส้น ระนาบของเสากับตลิ่ง เส้นตั้งเส้นนอนที่สอดประสานจนเกิดเป็นสเปซเชื่อมถึงกัน

ที่นี่เราทุกคนได้ทานก๋วยเตี๋ยวรสอร่อยจากพื่ป้าน้าอาของศูนย์นี้ ระหว่างที่มาถึงอาจารย์ทรงชัยได้เล่าประวัติศาสตร์ของล้านนาเรื่อยมาจนถึงเรื่องราวชาวยวน เป็นการเกริ่นเพื่อนำไปสู่การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านชาวยวนเป็นการแสดงของเด็กๆ มีความงดงามอ่อนช้อยพริ้วไหวมาก ทุกคนต่างอิ่มเอมทั้งอาหารกายและอาหารตา ได้ดื่มด่ำกับบรรยากาศความเป็นพื้นถิ่น อยู่ท่ามกลางธรรมชาติที่สงบ เรียบง่าย จนเหมือนเป็นโลกที่แตกต่างจากภายนอก ได้สัมผัสถึงความงาม และได้เรียนรู้ถึงคุณค่าในงานสถาปัตย์พื้นถิ่นที่ควรแก่การอนุรักษ์ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้มาศึกษาต่อไป